Paylaşımlarını yakından takip ettiğim bir Facebook dostum, Emre Demiray, Çanakkale konusunda Google ve Yandex tavrına dikkat çekmiş. Genelde önemli gün ve olayları kaçırmayan Google 18 Mart günü Çanakkale konusunu hiç gündeme getirmeyip tertemiz bir sayfayla çıkmış. Yandex ise şimdiye kadar çok alışık olmadığımız bir sayfa düzeniyle tam sayfa Çanakkale muharebesi resmiyle kendini göstermiş.
Google şimdiye dek binlerce sürpriz logo (doodle) ile çıktı karşımıza. Kendi politikasını bu konuda kendi diliyle şöyle özetliyor: Doodle’lar, tatil günlerini ve yıl dönümlerini kutlamak, ünlü sanatçıları, kâşifleri ve bilim insanlarını anmak amacıyla Google logosunda yapılan eğlenceli, şaşırtıcı ve bazen de spontane değişikliklerdir.
Neye göre seçiyorlar, neyi seçmiyorlar konusunu anlayabilmek için Doodle listesine bakmak şart. Ben baktım. Genelde bilim temelli insanların doğum ya da anma günlerini koyuyorlar. Dünya vatandaşlarının bir kısmının farklı düşünme ihtimali olan konulara girmiyorlar. Bir başka deyişle polemiğe girmiyorlar. Evet Çanakkale zaferi dünya tarihini değiştiren, eski kara coğrafyasının yönetim biçimlerini farklılaştıran inanılmaz bir olay. Evet orada inanılmaz kıyımlar yaşandı her iki taraftan evet orada ölen işgal güçlerini de bağrımıza bastık. Ama bu bir savaştı ve Google bunu “sessizce” görmezden geldi.
Yandex, Google’a kıyasla daha küçük coğrafyalara hitabeden bir şirket. Türkiye ile tanıştığı ilk günlerde bizzat Moskova’da kurucusuyla yan yana konuşup tartışma fırsatı yakaladığım br şirket. Kiril alfebesi dışında ilk resmi pazarı biziz diye hatırlıyorum. Çanakkale olayına gösterdiği hassasiyet iyi bir şey midir goygoy mudur sorusu burada ortaya çıkıyor. Bunu Türk müşterisine hoş görünmek için mi yaptı yoksa gerçekten bu günün anlam ve önemine binaen mi?
Mesela “Çanakkale sayesinde krallıktan çıkıp komünizmin tadına vardık” göndermesi mi yapıyor acaba? Mesela balkan savaşı geldiğinde “bu sayede Osmanlı’dan kurtuldunuz ulan balkan devletleri” diyerek cepheye cephane taşıyan Bulgar Apostol çavuşun resmini koyar mı tam sayfa?
Bu konulara verecek net bir cevabım yok. Bence Google’ın yaptığı “iletişim açısından” baktığınızda daha doğru. Savaşların zafer sarhoşluğuyla naralar atarak bağrılmak yerine ölenleri sesiz bir rahmet ve şükranla anmaya inanıyorum.
Bu benim şahsi seçimim…