Her sene ve çeyrekte BTK’nın hazırladığı iletişim dünyamızın raporu bu sene bakan beyin ben açıklama yapacağım isteğine takıldı ve raporun BTK sitesine girmesi bayram ertesini buldu. Raporu ilk açıklayanlar da Ankara’nın şanslı muhabirleri oldu. Şimdi raporu biz de yorumlayalım bakalım gerçekten de bakan beyin söylediği gibi Avrupa birincisi olmamızdan ibaret miymiş iletişim dünyası herkes görsün.
Öncelikle geçen yıldan bir not: GSM firmaları çok iyi harika gidiyorlar diyoruz ama 2011 yılında geçtiğimiz 4 yılda olduğu gibi Vodafone da Avea da zarar etmiş. Avea yaklaşık 1 milyar Vodafone ise 700 milyon zararla kapatmış geçen seneyi. Bu arada satış gelirlerinde liderliği yakalayan Turkcell karlılıkta liderliği Türk Telekom’a kaptırmış. Türk Telekom’un satışları birinci ve ikinci çeyrek arasında neredeyse sabit kalırken Turkcell ciddi bir sıçrama yapmış.
BTK’nın raporlarında en çok takıldığım noktalardan biri de şu: Bize bilanço kırılımı vermekten kaçınan şirketlerin, basın bültenlerinde sakladıkları BTK raporlarında ortaya çıkıyor. Örneğin yatırım atağıyla övünen Vodafone, geçen seneyi çok az bir farkla da olsa yatırımın dördüncüsü olarak kapatmış. Bu sene birinci çeyrekte neredeyse birinci olan Vodafone, ikinci çeyrekte çok uzak ara sonuncu olmuş yatırım alanında. Bu konuyu dile getirmekte fayda var. Türk Telekom yatırımda en iyi düzeydeki şirket gözüküyor.
Gelelim bakanımızın gururla konuşturmada birinci olduk dediği trafik oranlarına: Sabit telekom hizmetlerindeki trafik erimesi 2008’den bu yana olduğu gibi bu yıl da sürdü. Sabit 1.8 milyar dakika kaybederken mobil taraf 21 milyar dakikanın üstünde kazandı. 2008 yılından bu yana ses trafiğine bakıldığında 2 kata yakın bir artış var, sabitte ise yüzde 25’e yakın br düşüş… Geçen yılın aynı çeyreğine bakıldığında dönemsel verilerle de sabit telefon hizmetlerinin 700 milyon dakika kaybettiğini görüyoruz. Bu çeyrekteki artış mobil için bir rekor olmuş, bir daha bu kadar artar mı bilmek zor… Mobilden mobile trafik 4.5 milyar dakikaya yakın artarken sabitten sabite trafik, ücretsiz konuşma hizmetlerine rağmen 300 milyon dakika kaybetmiş.
İstihdam durumuna bakıldığında iki ilginç veri önümüze çıkıyor: Birincisi 50 bin kişiyle özelleştirme yoluna çıkan Türk Telekom’un çalışan sayısı 24.200’e gelmiş. İkincisi Türk Telekom rakiplerinin toplamının üç katı eleman çalıştırıyor ama karlılıkta rakiplerinin önünde… Demek ki telekomünikasyon sektöründe çalışanların maaşları çok bir şey ifade etmiyor genel giderler arasında…
Bu arada sabit telefon kullanıcısı sayısı 14.5 milyonun altına geriledi. Ancak bakıldığında yüzdesel olarak kaybettiği müşteri ses trafiğinden daha fazla. Yani konuşmaanlar gidiyor konuşanlar kalıyor gibi bir şey yok. Birileri gittikçe konuşma oranı geometrik olarak düşüyor. Tabii ki sabit düşerken Türk Telekom için bir başka kötü haberi daha verelim: Türk Telekom sabitte müyşteri kaybederken bir yandan da sabitte kalan müşterilerini Serbest Telekom İşletmecilerine kaybetmeyi sürdürüyor. Kimsenin çok dikkate almadığı bu pazar şu anda 920 bin kişiye çıktı. Sabit tarafın yüzde 8’e yakınını alternatif operatörler oluşturuyor ki onun ilk üçü Millenicom, Bizfonik ve Superonline… Turkcell’in Superonline’ı sabitte yüzde 19 ile üçüncü sıradayken Vodafone’un alternatifi yüzde 8.6 ile beşinci, TTnet yüzde 1.5 ile onuncu sırada yeralıyor.
Bu arada kesinlikle hakkını vermek lazım, sabitte 2008-2011 aralığında yaşanan yüzde 25’lik dakika kaybı gelirlere sadece aynı dönemde yüzde 5.5 yansımış. Bunu başarı hanesine yazmak lazım