Basit bazı yönergelerden yola çıkarak somut bir gerçeği ortaya çıkarmak mümkün. Benim için gerçek bu sitenin para kazanmayacağıdır. Çünkü kelimesinin altını uzun uzun doldurmak mümkün. Ama gelin birkaç selfie soru cevapla bunun sebeplerini ve gazetecilik para ilişkisini irdeleyelim:
Gazetecilik yapıyorsanız nasıl para kazanırsınız?
Yazılarınızı okuttuğunuz kitle olur. Kitleniz sizi beğenir ve yazılarınızı okumak için sitenize gelir. Yazılarınızı görürken sizin sitenize getirdiğiniz kitleye kendini farklı açılardan anlatmak isteyen firmalar buraya reklamlarını koyarlar. Herkes neyin reklam olduğunu bilir ve arzu ederse üstüne tıklayarak parasını kazanır.
Gazetecilik yapıyorsanız nasıl para kazanmamalısınız?
Gazetecilik inandırıcılık mesleğidir. İnsanlar sizin haberlerinizi size inandığı için okurlar. İnandırıcılığın bu kadar önemli olduğu bir meslekte insanları kandırmaya çalışmak para kazanmamanız gereken şeylerin bir listesi açar önünüze. Mesela proje adı verilen sen bana reklam ver ben senin haberlerini överek uçarak yayınlayayım zihniyetine giremezsiniz. Mesela insanların size parasıyla verdiği haberi yayınlatmaya girmemelisiniz.
Parasıyla haber yayınlama raconu nedir?
Geçen hafta üç farklı şirket sizde haber yayınlamak kaç kuruş diye sordu. Tabi ki “eğer haber benim kriterlerime uyuyorsa bedava” dedim. “Anlamadınız” dediler, “biz parasını vererek sizde haber yayınlatmak istiyoruz” dediler. “Meden öyle bir şey yapasınız ki” diye sordum. “Niye soruyorsunuz, bu haberi aynı yöntemle Milliyet, Sözcü ve Webrazzi sitelerinde yayınlattık” dediler.
İçim acıdı. Birisi kurduğum internet sitesi. Birisi muhalif bakış açısının sona kalan ender beslenme kaynaklarından biri. Diğeri de dikey bir konuda çok takip edilen bir site. Hemen sitelerine gidip acaba altına “bu bir reklamdır yayınlamak için deli deli paralar aldık ona göre okuyun” yazmışlar mı diye bakayım dedim. Sonra vazgeçtim. Ya yoksa? Bir daha o sitelere aynı gözle bakamazdım.
Ben haberi insanların okuyup okumayacağına, doğru olup olmadığına göre değerlediririm. Arama motorunun o haberi çok sevip sevmediğine bakmam. O yüzden maymun gibi başlıklar atmam. İnsanlar tıklasın diye “öyle bir bilanço açıkladı ki… Mankenler bilanço büyüklüğünü görünce bir hoş oldular” gibi başlıklar atmam. Atmayacağım da.
Bunu söyleyince para kazanabilir misin?
Büyük bir ihtimalle hayır. Ben dikey konular seçiyorum. Ben sektör liderlerinin okuması gereken haberleri yapıyorum. İnternette çok çocuk var o yüzden cep telefonlarının megapiksellerini yazayım, oyunların karakterlerini anlatayım demiyorum.
İşi sadece cep telefonu ve/veya oyun yazmak olan dikeyci arkadaşlarımı tenzih ederim. Ama hem telekomünikasyon sektörünün iç yüzünü vereyim hem de oyun oynayan 8 yaşındaki çocukları mutlu edeyim bakış açısından oldum olası hazetmedim.
Özetle ben ve bu site, bu işten bu kurallarla para kazanamayız.
Peki ne yapmak lazım?
Elimde bugünün Türk ekonomi dünyasında, tüm zamanların gazetecilik ilkeleriyle para kazanabilecek bir yöntem yok. Benim yetersizliğim olabilir. Bunu yaparak benim on katım çalışarak para kazananlar yok değil, onlara da saygılarımı gönderiyorum.
Bu sistemin çalışması için insaların okuyor olması lazım. Bunun için insanların iyi ile kötüyü ayırabilecek kadar haber okuryazarı olması lazım. Reklamları engellemek gibi animatörlüğe girmeden haber okuması lazım. Okuduklarını anlamaları lazım.
Okurun parasıyla haber yapan, haber için haber yapan ayrımını görebilmesi lazım. Başka türlü olmaz.
Dolayısıyla berin bu sektörde para kazanmam imkansız.