Ülkede acayip bir tartışmadır sürüp gidiyor: BTK, ne söylediğini tam ölçüp tartmadan bir açıklama geçti. Dedi ki bundan böyle internet kotasız olacak, adil kullanım kotası diye bir şey olmayacak. Bunu duyan halkım, bu tam olarak düşünülmemiş açıklamalardan yola çıkarak sandı ki şu anda verdiği mevcut kotalı internet fiyatlarının aynını kotasız olarak verebilecek. Halkta, özellikle de gençler arasında inanılmaz bir beklenti oluştu.
Sonra şirketler birer ikişer kotasız tarifelerini, doğal olarak üstüne kotasız kullanım ücretini giydirerek çıkarmaya başladı. Halkım da olanca gücüyle sosyal olan her tür medyadan harekete geçti ve bağırmaya başladı.
Daha önce TKNLJ içinde defalarca yazdım ama sizler için tekrar bir özet geçelim:
Adil Kullanım Kotası adını verdiğimiz şey, kelimeler anlamıyla bir iletişim yanlışı. Kotanın adili adaletsizi yok aslında. Bir tane kota var. O da şirketlerin size belli bir para karşılığında sattıkları kota.
Şu anda siz internete girdiğinizde girip çıktığınız her internet sitesi, indirdiğiniz her veri onların maliyeti haline dönüşüyor. Yani siz evinizde yaptığınız her internet gezintisi, operatörlerin cebinden belli bir para alıyor. Eskiden bunu hesaplamak kolaydı çünkü internet altyapımız kötüydü. Bu adamlar olsa olsa şu kadar data çekebilirler diye bakılırdı ve fazlasını çekebilmek fiziksel olarak mümkün değildi zaten.
Ama bugün fiber ve saz arkadaşları var. 25 megabitlik bir giriş paketi dediğimiz şey 1997 yılında 100 bin kişiyle kullandığımız ülke internet kullanımının 5 katına tekabül ediyor. İnterneti açıp indirmeye bağlayan biri bir şirketin canına okuyabilir. Ama esas kritik nokta şu: 25 megabitle indirme yapan biri, normal internet kullanan, yazısını okuyan, sosyal medya paylaşımını yapandan 100 kat fazla trafik oluşturuyor.
Kota bu noktada aslında normal internet kullanıcılarını korumak için yapılmış bir şey: Düşünün bir kere siz toplam 40 gigabayt kullanım yapıyorsunuz. Diğer taraftaki adam 500 gigabayt kullanmış. Data kullanımının paralı olduğu bir noktada ikimizin aynı fiyatı vermesi doğru mu? Hakkaniyetli mi?
Haydi olayı daha anlaşılır hale getirelim: Biz diyoruz ki belli bir para vereyim bunun karşılığında istediğim kadar internet kullanayım. Peki aynı şeyi elektrik ya da sular idaresine söyleyebiliyor muyuz? “Ben 89 lira vereyim ama istediğim kadar elektrik kullanayım bana elektrik kotası aşımı verme…” Bunu söyleyemeyiz. Diyelim ki söyledik, elektrik idaresi sizin evinizde yakabileceğiniz elektrik için size bir fiyat çıkarabilir. Peki ya siz evinizi, hatta apartmanınızı elektrik sobasıyla ısıtmaya kalkarsanız? Bu konuştuklarımızdan hiç farkı yok bunun…
Benim internet kullanımım belli. Onu bunu indirmiyorum. Muhtemelen en yüksek kullanımım Digiturk üstünden seyrettiğim “Dilediğin Yerden İzle” film ve dizileri… Eğer ben kafayı kırıp bir yerden yazılım, film, müzik indirecek olsam, sahip olduğum hızla 30 günde terabaytı bulabilirim. Ama bunu yapmıyorum.
Şimdi terabaytı bulan adamla benim aynı parayı verme durumuma bakalım: Ya terabaytlık adam ile aynı fiyatı veriyor ve anlamsız para harcıyorumdur… Ya terabaytlık adam benim küçük kullanımlarım için ayarlanmış tarifeyi veriyor ve şirketi zarara sokuyordur. Oysa ben azımı vereyim öteki de çoğunu versin… Niye bunu yapmak bu kadar zor ve anlaşılmaz geliyor herkese? Bunu çözemiyorum.
Bizim BTK ve operatörlerden isteyeceğimiz şey kotasız değil kotalı internet olmalı aslında. Biz demeliyiz ki abi bana az kullanımlı bir internet ver en ucuz kaça olur bu… Çünkü sabahtan akşama Facebook, Instagram ve Twitterdan çıkmayan birinin aylık internet kullanımı 100 gigabayt yapmaz, yapamaz.
Data kullanımı, su kullanımı veya elektrik kullanımı… Bunların birbirinden hiç farkı yok. Bunlar sevgi gibi paylaştıkça çoğalmıyor. Kapıdan içeri girmesinin net bir maliyeti var. Biz bu maliyetlerin düşürülmesini isteyelim devletten, kotasız olmasını isteyeceğimize… Bu maliyetlerin düşürülmesinin yollarını da yazdım daha önce defalarca yine TKNLJ içine: Daha çok fiber, daha çok yurt dışı çıkışı, daha az özel iletişim vergisi, rekabeti sağlayacak daha çok şirket ve daha alternatifli yollarla internete girme fırsatı…