Huawei… Dünyanın önde hizmet ve ekipmanları üreticisi. Türkiye’de son yıllarda ciddi biçimde ürün ve hizmet satıcısı haline geldiler. Dünyanın önde gelen şirketlerinden biri olarak burada etkin bir biçimde olmalarının şartı olarak burada bir Ar-Ge merkezi açmak zorundalardı 3G ürünlerini baz istasyonlarını satabilmeleri için. Açtılar da…
Peki bu merkez sadece 3G ekipmanları ve sonrasında 4G ürün ve hizmetlerini satabilmek için kurulmuş bir tabela şirketi miydi? Yoksa içeride belli çalışmalar yürütülüyor muydu? Bunu soru olarak kendilerine geçmek istedim. Onlardangelen cevap “gelin burada yaptıklarımızı size bizzat gösterelim” oldu. Memnuniyetle Anadolu yakasındaki binalarına gidip merkezin başındaki Wu Lianqing ile görüştüm.
Merkez 2010 yılı başında açıldı. Yönetmeliklere uygun olarak burada yüzlerce mühendis istihdam edildi. Buraya gelen mühendisler özenle seçildi ve Çin’de özellikle NGIN, IPTV, RBT, CBS, CRM gibi teknik ve üstünde çalışılması muhtemel konularda eğitim gördü.
Türkiye Huawei için satış yapıp para kazandığı sıradan bir dükkan değil. 11 ülkeyi yöneten bir merkez burası. Şirketin 12 yıldır burada bulunması bunun bir diğer göstergesi. O yüzden de Ar-Ge merkezini BTK’nın zoruyla kurulan, mühendislerin sabahtan akşama kadar çay içtiği bir alan olarak öngörmek biraz gazla kolaycılık olurdu.
Yetkililer burayı açar açmaz ilk iş olarak üniversitelerle işbirliğine giderek oradaki öğrencileri hem belli alanlara kanalize etmek hem de çalıştırırken yetiştirmek gibi prensiplerle işe almışlar. Hangi üniversiteler bunlar? ODTÜ, İTÜ, Gazi, Yeditepe, Doğuş ve Gebze gibi alanlarında dünya çapında öğrenci yetiştiren kurumlar. Zaten Lianqing her iki cümlesinden birinde mutlaka insan kaynakları kalitesini ve öğrencileri övüyor.
“Türkiye’de ne yapıyorsunuz” diye sorduğumuzda karşımıza bildik güzellikler çıkıyor: Katma değerli servisler, ücretlendirme, faturalandırma, çağrı merkezi ve müşteri ilişkileri yönetimi, kablosuz teknolojiler (2G/3G/4G), ALL-IP, sabit mobil yakınsama, yeni nesil şebekeler alanlarında analiz ve araştırmalar, ürün planlama, optimizasyon, performans iyileştirme ve bunları pazara uyarlama…
Bu ürünler tamam da aralarında en çok gurur duyduğunuz ürün hangisidir diye sordum. Çünkü Ar-Ge merkezleri böyledir: Kendilerine gelen istekleri eksiksiz olarak yerine getirmeye çalışırken hepsinin gönlünde bir aslan yatar. Wu Lianqing o aslanı IP TV olarak dile getirdi. Peki hangi uygulama bu biliyor muyuz ne olduğunu diye sorduğumda cevabı çok basit: Turkcell TV Plus…
Açıkçası ben o ürünün Turkcell Teknoloji kadrosu tarafından geliştirildiğini sanıyordum. Bu bilgi benim için çok önemli oldu. Lianqing ürünün Türkiye’nin istek ve ihtiyaçlarına göre burada kendi mühendislerinin yoğun çabalarıyla şekillendirildiğini vurguladı.
380 kişinin çalıştığı bu merkez, şaka değil Huawei’nin dünya sathındaki üçüncü en büyük Ar-Ge üssü. Genelde donanım değil yazılım alanında üretim yapıyorlar. Sadece Türkiye’ye değil 30’dan fazla ülke için proje üretiyorlar.
Şirket alanında söz sahibi olan her kurum gibi bu alana ciddi kalnak ayırıyor. Son 12 yılda 19 milyar dolar bütçeyle çalışmışlar. Sadece 2014 yılında 4,8 milyar dolarlık Ar-Ge harcaması yapmışlar.
Hayata geçirilen projelerin önemini anlamanın bir diğer yolu da Türkiye’de aldıkları devlet desteği: Şu ana kadar 5’i TÜBİTAK olmak üzere 9 proje başvurusuna onay almışlar. TÜBİTAK ile birlikte IPTV, Video Etiketleme ve Videolaştırma özelindeki çalışmalar devam ediyor. Sosyal CRM odaklı yeni bir proje için de yine TÜBİTAK’la beraber etkin çalışmalar yürütüldüğü dile getirildi.
Röportaj yaparken en çok zorlandığım şeylerin başında bir merkez yöneticisine çalışanlarından memnun musun sorusunu sormak gelir. Cevabı çok bellidir. Elbette evet diye cevap verirler. Lianqing Çin gibi bize çok farklı bir kültürden geldiği için ona bunu sormak zorunda hissettim. O da çok kültürlüğü vurguladı. Bu çok kültürlülüğün kendilerine ciddi katkılarının olduğunu, ürün ve hizmet geliştiren böylesi merkezler için müthiş bir değer olduğunu vurguladı. Bu çok lültürlüğü kullanmanın en önemli yolu olarak çalıyan herkesin üretmenin ötesinde fikrini alıyorlarmış. Bu da ortaya çıkan ürünün farklı kitleler tarafından beğenilmesini sağlıyor.
Lianqing’e merkezde 5G ile ilgili çalışmalar yapılıp yapılmadığını sorduğumda henüz bu tarzda çalışmalar için vaktin erken olduğunu söyledi açık yüreklilikle. Ama zaten üstünde çalıştıkları tüm ürünlerin ucu, IP temelli olduğu için 5G’ye bir gördermesi var ve bugünün istek ve ihtiyaçlarını karşılamaktan öte geleceğe de dokunuyor.
Benim bu merkezden beklentilerim muhtemelen Huawei’ninkilerden farklı. Elbette Türk mühendislerinin öneri ve katkılarıyla Türkiye’de üretilen ürünler bize ciddi katkılar sağlayacak. Turkcell TV Plus bunun en önemli göstergelerinden biri. Ama daha uzun vadeli düşündüğümde uluslarası arenada dev olan araştırma geliştirme temelli bir firmada çalışanların sadece çalışmadığını, bir anlamda eğitimden geçtiğini de düşünüyorum.
Eminim ki Huawei bir okul olarak bizim teknolojik geliştiricilik misyonumuza orta ve uzun vadeli katkıda da bulunacaktır…